Οι Τερμίτες, «Ασπρομελίγουνα»

Τερμίτες

Στην Κρήτη ονομάζονται και «ασπρομελίγκουνα». Αν και δεν έχουν καμιά συγγένεια με τα μυρμήγκια χαρακτηρίζει και τους τερμίτες άριστη κοινωνική οργάνωση. Οι κοινωνίες τους απαρτίζονται από τα γόνιμα μέλη και τις στείρες τάξεις, οι οποίες δεν έχουν ανεπτυγμένα γεννητικά όργανα, όπως οι στρατιώτες και οι εργάτες και είναι πάντα χωρίς φτερά. Η βασίλισσα έχει 4 μεμβρανώδη φτερά. Ενώ οι εφεδρικές βασίλισσες έχουν μικρότερα φτερά. Οι στείροι τερμίτες είναι και από τα δύο φύλλα. Μέχρι τους πρώτους μήνες της ζωής τους είναι παρόμοιες προνύμφες, φαίνεται όμως ότι ανάλογα με τις ανάγκες της κοινωνίας τους με ανάλογη τροφοδοσία και περιποίηση διαμορφώνονται οι κατηγορίες και διαφοροποιούνται και τα εξωτερικά τους γνωρίσματα. Οι εργάτες τροφοδοτούν και τη βασίλισσα και τις προνύμφες και τους στρατιώτες. Βασική τροφή των τερμιτών είναι το ξύλο που το προτιμούν στην κατάσταση στην οποία περιέρχεται κατά την αρχή της αποσύνθεσης. Τρέφονται, όμως, συχνά και με ζωικές ουσίες, ακόμα και τους νεκρούς και ετοιμοθάνατους δικούς τους.

Ως προς τη μορφή, θυμίζουν μυρμήγκια, είναι όμως ασπροκόκκινοι. Είναι ξυλοφάγα έντομα, διότι υπάρχει στο ξύλο μια ουσία η celulose, η οποία τους βοηθά στην πέψη. Τα περισσότερα είδη τερμιτών διαβιούν μέσα σε κορμούς δέντρων τους οποίους και διαμορφώνουν με βάση τις ανάγκες τους. Κατασκευάζουν πυραμοειδείς φωλιές, οι οποίες μπορεί και να φτάσουν τα 8 μέτρα σε ύψος. Για το χτίσιμο της φωλιάς τους χρησιμοποιούν χώμα, πολτό ξύλου και ένα έκκριμα του σώματός τους, το οποίο ταυτίζεται με κόπρανα. Οι εργάτες κατασκευάζουν στοές και διασκευάζουν κατάλληλους χώρους για κάθε χρήση. Έχουν ειδικό θάλαμο για το βασιλικό ζεύγος, γιατί αντίθετα από τις μέλισσες, οι βασίλισσες των τερμιτών γονιμοποιούνται πολύ συχνά και μένουν πάντα με τον σύντροφό τους. Η βασίλισσα των τερμιτών μπορεί να γεννήσει μέχρι και 3000 αυγά στο εικοσιτετράωρο. Οι εργάτες και οι στρατιώτες είναι και αρσενικά και θηλυκά.

Έχουν βρεθεί σε φωλιές τερμιτών μανιτάρια (τερμιτομύκητες), που καταναλώνονται ως τροφή των νεαρών τερμιτών, καθώς και άλλα έντομα, από τα οποία οι τερμίτες απορροφούν τα εκκρίματά τους. Η γονιμοποίηση της βασίλισσας των τερμιτών γίνεται στον αέρα πρώτη φορά και στη συνέχεια γυρίζει στη φωλιά όπου χάνει τα φτερά της και αρχίζει την τεκνοποιία. Επιστήμονες παλαιοντολόγοι κατατάσσουν τους τερμίτες ανάμεσα στα πιο παλιά έντομα του πλανήτη και, βάση εκτιμήσεων, υπολογίζουν την παρουσία του εντόμου αυτού εδώ και 60000 χρόνια. Αναφέρεται ότι υπάρχουν 15000 είδη τερμιτών.

Διαβιούν στην Κρήτη και γενικά στην Ελλάδα πολλά είδη τερμιτών. Το είδος Subterranean Termites είναι το πολυπληθέστερο στην Ελλάδα. Φωλιάζει υπογείως μέχρι και 10 μέτρα. Στην Κρήτη έχουμε κρούσματα της ξυλοφαγίας των τερμιτών και έχει κριθεί ότι είναι ένα έντομο επιζήμιο για τα δάση. Έχει, επίσης, παρατηρηθεί ότι οι τερμίτες φωλιάζουν και σε σωληνώσεις και σε απόκρυφα σημεία των σπιτιών.

Χάρτες

Χάρτης καταλυμάτων